Bekijk de Pleiaden
–
SterHemel
app
MijnHemel
–
Hemel vannacht
–
Weer
–
Meteoorzwermen
–
Astrokalender
–
Hemelkaart
–
Op / onder
–
Zon / Maan
–
Maanfasen
–
Sterrenbeelden
–
Deepsky
De meteorenzwerm Lyriden bereikt op dinsdag 23 april 2019, rond 5 uur, zijn maximum. De meteoren van de Lyriden zijn snel en helder en vertonen soms vuurbollen. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 13 meteoren per uur vallen. Rond 5:30 uur staat de radiant van de zwerm in het hoogste punt (op 71°) aan de hemel. Het beste moment om Lyriden waar te nemen is op 24 april rond 1:30 uur (zie het kaartje). Dat is circa 20 uur na het moment van het maximum, wat niet ideaal is voor een zwerm met een korte piek als deze. Hierdoor zijn zeker 30% minder meteoren te zien dan in het meest gunstige geval. De radiant staat op dat moment zo'n 41° boven de horizon, in het oosten. Door de matige omstandigheden zijn er in onze streken dan vermoedelijk maar circa 2–5 meteoren per uur van deze zwerm te zien. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 6–12 meteoren per uur zichtbaar. Op een donkere locatie zijn ongeveer vier keer zoveel meteoren te zien als in dichtbevolkt gebied. De Maan komt om 1:38 uur op, is voor ongeveer 75% verlicht en kan flink storen; de zwakkere meteoren zullen hierdoor dit jaar niet zichtbaar zijn. Waarnemen voor de opkomst van de Maan kan dus gunstig zijn. Rond 5:45 uur gaat het schemeren en om 6:24 uur komt de Zon op.
Over het algemeen zijn de de meteoren van een zwerm niet alleen op de dag van het maximum zichtbaar. Zo is gedurende circa 2,8 dagen rondom het maximum meer dan de helft van het maximale aantal meteoren (2 per uur) van de Lyriden te zien. Tot 4 dagen voor en na het maximum zijn nog meteoren van deze zwerm te herkennen. De zwerm heeft daarmee een relatief korte piek. Probeer dus ook enkele nachten voor en na het maximum meteoren waar te nemen. Iedere dag verder weg van het maximum zijn er echter wel ongeveer 40% minder meteoren per uur te zien. De snelheden van de meteoren van de Lyriden zijn gemiddeld: zo'n 47 km/s, dat is circa 168.480 km/uur! Er is geen speciale apparatuur nodig om meteoren waar te kunnen nemen. Het blote oog, een heldere hemel, een ligstoel, warme kleren en wat geduld zijn de belangrijkste benodigdheden (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen). Op een donkere locatie zijn meer “vallende sterren” zichtbaar.
Grafiek: aantallen meteoren vannacht aan de hemel
De Lyriden zijn de oudst bekende meteorenzwerm; zeker 2600 jaar geleden werden ze al opgemerkt. Het feit dat de piek van de zwerm nog zo scherp is heeft vemoedelijk te maken met het feit dat de baan van de zwerm nauwelijks verstoord wordt door planeten. De meteoren zijn afkomstig van de komeet C/1861 G1 Thatcher en zijn hiermee de sterkste meteorenzwerm die een langperiodieke komeet als bron hebben. Tijdens het maximum van de Lyriden is ook de kleinere zwerm μ-Virginiden actief, en zijn enkele achtergrondmeteoren te verwachten. De Lyriden zijn te herkennen aan hun hogere snelheid, en natuurlijk uit het feit dat ze uit het grensgebied van de sterrenbeelden Lier en Hercules lijken te komen. De Lyriden vertonen soms heldere vuurbollen, die af en toe een rookachtig spoor kunnen nalaten.
Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde. Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.
Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2019. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2019 voor andere meteorenzwermen in dit jaar. << α-Virginiden 2019 — μ-Virginiden 2019 >>
|
Bekijk de Pleiaden
–
SterHemel
app
MijnHemel
–
Hemel vannacht
–
Weer
–
Meteoorzwermen
–
Astrokalender
–
Hemelkaart
–
Op / onder
–
Zon / Maan
–
Maanfasen
–
Sterrenbeelden
–
Deepsky
