Figuur 1: Actueel maanbeeld. Klik op de Figuur voor een apart live venster.
In de nacht van vrijdag 18 op zaterdag 19 oktober 2013 vindt een gedeeltelijke maansverduistering in de bijschaduw plaats.
De Maan beweegt zich dan door de bijschaduw van de Aarde, zodat er op een deel van het maanoppervlak minder direct zonlicht valt.
De eclips is in zijn geheel zichtbaar vanuit Nederland en België.
De verduistering heeft een grootte van 0.79 in de bijschaduw.
De eclips begint om 23:49 uur en staat bij het maximum, om 1:51 uur, op een hoogte van circa 48° (in Utrecht).
De eclips eindigt om 3:53 uur.
Een gedeeltelijke maansverduistering in de bijschaduw is de minst indrukwekkende variant, doordat de Maan de
kernschaduw niet raakt en zich zelfs maar
gedeeltelijk
in de bijschaduw bevindt. Hierdoor valt op de gehele Maan nog een deel van het normale zonlicht
en op een deel van de Maan
is de Zon helemaal zichtbaar. Dit betekent dat deze delen van de Maan slechts gedeeltelijk of helemaal niet verduisterd zijn.
Voor een uitleg over het ontstaan van een maansverduistering, zie de pagina Hoe ontstaat
een maansverduistering? in de veelgestelde vragen.
Het kaartje in Figuur 3 laat de verduistering zien. Op de kaart zijn de kernschaduw (umbra,
donkere cirkel in het midden van het kaartje) en bijschaduw (penumbra,
de minder donkere ring om de kernschaduw) van de Aarde weergegeven, met een afbeelding van
de Maan voor verschillende momenten. De kaart is gemaakt in horizontale projectie, dat wil zeggen dat boven aan de hemel
(het zenit) ook boven aan het kaartje is en geldt ruwweg voor onze streken.
De nummers in het kaartje komen overeen met de tabel onder de afbeelding. In de tabel staan de gedetailleerde gegevens van de eclips.
Figuur 3: Kaart van de eclips van 19 oktober 2013
Animatie van de eclips
De animatie hierboven toont de eclips voor een waarnemer in de Benelux.
Tabel: Details van de eclips voor een waarnemer in Utrecht
19 oktober 2013, 01:50: Gedeeltelijke maansverduistering in de bijschaduw.
Groottes: penumbra: 0.792, umbra: -0.266. Hoogte: 47.9°.
De hele eclips is zichtbaar vanuit de Benelux.
Afstand
____Maan____
__Zon__
Gebeurtenis
Datum
Tijd
Maan-schaduw
Hoogte
w.r.
Hoogte
1: Gedeeltelijke eclips in bijschaduw begint:
18/10
23u48m57s
1°29’58”
44.1°
ZZO
-42.9°
2: Maximum eclips:
19/10
01u50m58s
1°05’23”
47.9°
Z
-46.9°
3: Gedeeltelijke eclips in bijschaduw eindigt:
19/10
03u52m50s
1°29’51”
39.1°
ZW
-37.6°
Diameters van de Maan: 30’59”, umbra: 1°23’19”, en penumbra: 2°28’50”.
Dichtste nadering tussen de Maan en het centrum van de schaduw: 1°05’23”.
De Maan staat ten noorden van het centrum van de aardschaduw.
Zie deze uitgebreide tabel voor gegevens voor een aantal plaatsen in België en Nederland.
Het kaartje in Figuur 4 laat de eclips zien in zogenaamde equatoriale coördinaten. Deze kaart geldt voor een denkbeeldige
waarnemer in het centrum van de Aarde. Op dit kaartje is niet het zenit boven, en de horizon horizontaal, maar het noorden (ongeveer
de poolster dus) is boven, en de horizon staat scheef. Het verschil met Figuur 3 is dat de Maan nu niet draait en in een rechte lijn beweegt. Deze draaiing en het gekromde pad in Figuur 3 ontstaan
door het gebruik van horizontale coördinaten. De Maan komt in dat geval schuin naar boven op en gaat schuin naar beneden weer
onder, waardoor de rotatie ontstaat en de Maan geen rechte lijn lijkt te volgen (zie Figuur 1 op deze pagina).
Figuur 4: Equatoriale kaart van de eclips van 19 oktober 2013